Mất sữa sau sinh là tình trạng thường sảy ra trong hành trình nuôi con của mẹ. Điều này ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và nguồn cung cấp dinh dưỡng quan trọng cho em bé. Vì sao lại khiến mẹ bị mất sữa sau sinh? Giải pháp để phòng ngừa mất sữa hoặc ít sữa ra sao?
Mẹ hãy cùng Goodmama tìm hiểu những vấn đề trên qua những thông tin cần thiết dưới đây nhé.
1. Nhận biết mẹ mất sữa sau sinh như thế nào?
Mất sữa sau sinh có hai dạng điển hình dễ nhận biết như sau:
1 là sản phụ thiếu sữa hoặc hoàn toàn không có sữa sau sinh: Đó là tình trạng cực ít sữa hoặc có thì sữa trong veo hoặc nhạt. Bầu ngực không được đầy và mềm nhẽo như bình thường, không có dấu hiệu của người đang nuôi con nhỏ. Một số sản phụ còn không có sữa, tìm mọi cách gọi sữa về bằng việc hút, ăn uống thực phẩm bổ sung tăng cường sữa hay cho em bé bú kích thích sữa nhưng sữa vẫn không về.
2 là sản phụ bị tắc tia sữa: Đó là sữa không thông, bầu vú căng hoặc đau tức, ngực sườn đầy chướng, không muốn ăn, thậm chí phát sốt, tinh thần căng thẳng, bực bội, khó chịu.
2. Mất sữa sau sinh - điểm danh những nguyên nhân cơ bản
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng mẹ bị mất sữa sau sinh có thể do yếu tố chủ quan hoặc do khách quan (hay còn gọi là do cơ địa của mỗi sản phụ). Mẹ hãy xác định xem mình bị mất sữa sau sinh do nguyên nhân nào để tìm cách khắc phục.
2.1. Mất sữa do nghỉ ngơi không đủ khiến cơ thể mệt mỏi
Khoảng thời gian 9 tháng mang thai mẹ đã rất vất vả lại trải qua quá trình "vượt cạn" gần như lấy hết sức lực của mẹ. Sau khi sinh con mẹ lại bước vào hành trình nuôi con, chăm con hàng ngày hàng giờ. Mọi hoạt động của mẹ để xoay quanh em bé của mình. Nuôi nấng một đứa trẻ lớn lên không phải là điều dễ dàng mà mẹ vô cùng vất vả. Cơ thể làm việc quá sức, thức đêm nhiều trông con, không được nghỉ ngơi sẽ là nguyên nhân tuyến sữa hoạt động ít hơn, dần dần là mất sữa.
2.2. Dinh dưỡng không hợp lý gây mất sữa
Việc kiêng cữ sau sinh quá mức hoặc ăn uống quá khắc khổ sau sinh sẽ làm mẹ thiếu chất và không đủ dinh dưỡng để đảm bảo nguồn sữa mẹ. Ngoài ra mất sữa sau sinh cũng có thể do mẹ ăn một số loại thực phẩm như lá lốt, mùi tây, cà phê, socola, đồ uống có cồn và gas...
2.3. Sản phụ stress, trầm cảm
Sau sinh mẹ thường rơi vào trạng thái tâm lý bất ổn khiến tinh thần suy giảm trầm trọng và điều này sẽ làm lượng sữa ngày càng ít dần. Nhiều sản phụ sau sinh không được giúp đỡ chia sẻ lại trong thời gian kiêng cữ không giao lưu trò truyện cùng mọi người nên rất dễ rơi vào tình trạng này. Thực tế cuộc sống chúng ta đã gặp rất nhiều trường hợp mẹ bị trầm cảm sau sinh gây nên những hành động vô cùng đáng tiếc. Vì thế mẹ cần lưu ý đến vấn đề này, hãy thoải mái tinh thần và luôn vui vẻ bên thiên thần nhỏ nhé.
2.4. Mất sữa do mẹ mắc các bệnh liên quan đến tuyến vú, bệnh rối loạn nội tiết
Mẹ có biết một số bệnh liên quan đế tuyến vú như tắc tia sữa, áp xe vú, viêm tuyến vú, nứt cổ gà nghiêm trọng, phẫu thuật ngực sau sinh,… đều ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa gây nên tình trạng mất sữa đó. Vấn đề tắc tia sữa, áp xe vú có thể là do mẹ bị nhiễm khuẩn núm vú, vi khuẩn xâm nhập sẽ gây bít tắc ống dẫn sữa.
2.5. Mất sữa do vắt sữa hoặc cho con bú không đúng cách
Đây là do mẹ thiếu kinh nghiệm nuôi con nên không biết cách cho con bú và vắt sữa thực hiện không đúng quy chuẩn. Cứ lặp lại việc này thường xuyên sẽ khiến cho sữa mẹ ít dần hoặc thậm chí mất hẳn.
2.6. Một số nguyên nhân gây mất sữa khác
- Bé chỉ bú bình mà không chịu ti mẹ
- Vệ sinh núm vú không đúng cách trong thời kỳ mang thai dẫn đến tình trạng tắc tia sữa sau khi sinh.
- Không thường xuyên massage ngực, hút sữa, vắt sữa cho hết khi bé bú mỗi lần. Nếu còn sữa trong bầu ngực tuyến sữa sẽ tiết sữa ít dần đi.
- Không uống đủ nước mỗi ngày. Mẹ lưu tâm nhé, nước có thể giúp mẹ kích thích sữa mẹ tạo ra nhiều hơn. Nếu không uống nước thì bầu ngực sẽ cạn khô nguồn sữa mẹ.
- Sử dụng thuốc kháng sinh là nguyên nhân gây mất sữa.
- Phụ nữ từng phẫu thuật, chẳng hạn để nâng ngực hoặc thu nhỏ ngực, có thể gặp khó khăn trong sản xuất đủ sữa cho con. Một số mẹ hoàn toàn không thể sản xuất sữa.
3. Giải pháp cho mẹ bị mất sữa sau sinh
Mất sữa sau sinh mẹ hoàn toàn có thể gọi sữa về hoặc khơi thông dòng sữa. Trong những trường hợp làm mọi cách mà sữa mẹ vẫn không có (ở những người hoàn toàn không có sữa) thì cũng không cần quá áp lực mà mẹ có thể chọn giải pháp nuôi con bằng sữa công thức để thay thế.
Một số lời khuyên Goodmama sẽ chia sẻ với mẹ dưới đây:
- Chế độ dinh dưỡng đầy đủ: Mẹ hãy đảm bảo ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và bữa ăn thật khoa học với các nhóm dưỡng chất cần thiết. Ngoài ra món ăn cũng cần đa dạng và thay đổi thực đơn để mẹ ăn ngon miệng hơn. Các loại thực phẩm có thể giúp tăng nguồn sữa mẹ trở lại như chè vằng, đinh lăng, quả sung… mẹ nhé. Đối với trường hợp mẹ bị tắc tia thì hạn chế những thực phẩm này mà hãy tìm cách thông tia trước.
- Massage bầu ngực: Dùng một tay nâng ngực và ấn nhẹ xung quanh bầu ngực, sau đó xoa tay quanh ngực theo vòng tròn khoảng 20-30 lần. Đây cũng chính là cách mà các mẹ thường áp dụng khi không biết mất sữa phải làm sao để gọi sữa về nhanh nhất. Nếu không thể tự massage, mẹ có thể nhờ chồng hoặc người nhà giúp. Mẹ có thể dùng chiếc khăn ấm đắp lên bầu ngực cũng giúp các nang sữa đỡ bị tắc nhé.
- Chườm nóng: Dùng một chai nước nóng chườm nhanh qua quanh bầu ngực để kích hoạt nguồn sữa trở lại. Dân gian có thể dùng nếp nóng mới nấu thêm ít hành và cho vào bọc khăn để lăn bầu ngực.
- Cho bé bú nhiều hơn hoặc vắt kích sữa: Mẹ có thể nhờ bé giúp nhé. Các động tác mút núm vú của bé là chất kích thích mạnh mẽ nhất để sữa tiết ra dồi dào hơn đấy! Mẹ cũng có thể dùng tay hoặc máy vắt sữa để giúp sữa ra nhiều kích thích sữa nha.
Ngoài những phương pháp trên mẹ cũng cần giữ tinh thần thoải mái, tránh stress sẽ càng làm tình trạng mất sữa nặng nề thêm.
Trên đây là tất cả những thông tin về vấn đề mất sữa sau sinh mẹ phải làm sao và cách giải quyết. Goodmama chúc các mẹ nhiều sức khỏe để nuôi con lớn khôn từng ngày.