Để đảm bảo sức khỏe cũng như kế hoạch hóa gia đình, hầu hết phụ nữ sau sinh sớm tìm đến các biện pháp tránh thai để tránh mang thai quá gần nhau. Vì thế, các mẹ hãy trang bị kiến thức cho mình về các biện pháp tránh thai sau sinh để có thể yên tâm chăm con, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và con
1. Sau sinh bao lâu có thể mang thai?
Trong quá trình mang thai, niêm mạc tử cung không ngừng nuôi dưỡng để đảm bảo môi trường lý tưởng cho thai phát triển lớn lên. Sau khi kết thúc thai kỳ, nội tiết tố trong cơ thể mẹ sẽ dần dần trở về bình thường, tùy từng thai phụ với điều kiện chăm sóc và cho con bú mà thời gian có kinh trở lại có thể khác nhau. Nhiều thai phụ sau sinh có kinh lại rất sớm chỉ sau 2 - 3 tháng, có mẹ muộn hơn từ 7 - 8 tháng sau sinh. Sự xuất hiện của kinh nguyệt cho thấy chu kỳ rụng trứng đã trở lại. Nếu muốn tránh thai, các mẹ nên thực hiện biện pháp an toàn ngay sau khi bắt đầu có kỳ kinh nguyệt đầu tiên hoặc sớm hơn.
2. Các biện pháp tránh thai sau sinh mẹ nào cũng nên biết
Có rất nhiều các biện pháp tránh thai sau sinh để mẹ lựa chọn, mỗi phương pháp lại có ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng đối tượng riêng. Dưới đây là các ưu, nhược điểm và các tác dụng phụ của một số phương pháp các mẹ có thể tham khảo
2.1. Cho con bú sau sinh
Cho con bú cũng là cách tránh thai sau sinh an toàn, thuận tiện mà nhiều mẹ sau sinh không nghĩ đến. Khi mẹ còn cho con bú, hormone sinh dục nữ kích thích sự rụng trứng sẽ bị ngăn chặn, vì thế mà chu kỳ kinh nguyệt cũng bị trì hoãn.
Các chuyên gia khuyến cáo mẹ nên cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu tiên để có sức khỏe, sức đề kháng tốt nhất. Lúc này, hiệu quả tránh thai có thể đạt đến 98%, mẹ nên duy trì cho con bú ít nhất 6 lần một ngày trong thời gian này. Khoảng thời gian giữa những lần bú cũng không nên dài quá 4 giờ vào ban ngày và 6 giờ vào ban đêm. Hormone nội tiết tố sẽ được hạn chế tối đa khiến trứng không thể rụng và thụ thai.
2.2. Sử dụng bao cao su
Dù trong trường hợp nào, sử dụng bao cao su vẫn là biện pháp tránh thai an toàn và tiện lợi được nhiều cặp vợ chồng lựa chọn. Dù có đang cho con bú hay không, bạn vẫn có thể dùng bao cao su để tránh thai, hiệu quả đạt đến 98% với bao cao su nam và 95% với bao cao su nữ.
2.3. Thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai chứa thành phần hormone progesterone có thể sử dụng để tránh thai sau sinh mà không ảnh hưởng đến chất lượng sữa cũng như khả năng tiết sữa. Nhiều mẹ lo lắng thành phần của thuốc có thể tồn tại trong sữa mẹ và ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi.
Các nghiên cứu đã chỉ ra, một lượng progesterone nhỏ sẽ tồn tại trong sữa mẹ nhưng không gây ảnh hưởng gì đến sức khỏe của bé. Với thuốc tránh thai này, mẹ có thể dùng bất cứ thời điểm nào sau sinh, hiệu quả khi sử dụng đều đặn đạt tới 99%.
2.4. Thuốc tránh thai dạng tiêm
Thuốc tránh thai dạng tiêm sử dụng cho phụ nữ sau sinh sẽ phóng thích progesterone vào cơ thể để ngăn cản sự rụng trứng. Thuốc sẽ có tác dụng trong vài tuần, sau đó cần tiêm duy trì nếu tiếp tục muốn tránh thai.
Tuy nhiên, một lượng nhỏ hormone này có thể có trong sữa mẹ sau khi tiêm nên các chuyên gia khuyến cáo, nên tiêm đến khi em bé được sinh ra ít nhất là 6 tuần để không bị ảnh hưởng bởi hormone. Ngoài ra, nếu tiêm quá sớm, mẹ có nguy cơ bị rong kinh hoặc xuất huyết nặng. Biện pháp này giúp tránh thai lên tới 99% song còn chưa phổ biến ở nước ta.
2.5. Que cấy tránh thai
Các biện pháp trên đều chỉ có tác dụng tránh thai 1 lần hoặc trong thời gian ngắn, nếu muốn tránh thai triệt để trong thời gian dài thì hãy lựa chọn sử dụng que cấy tránh thai. Que cấy này có chứa thành phần progesteron với dạng hình ống nhựa nhỏ cấy vào cánh tay.
Hormone này sẽ dần dần được giải phóng và đem lại hiệu quả tránh thai lên tới 3 năm cho người bệnh. Khi bạn có ý định tiếp tục mang thai, bác sĩ sẽ lấy mô cấy ra khỏi cơ thể và trong thời gian ngắn, quá trình rụng trứng và thụ tinh sẽ diễn ra bình thường.
2.6. Vòng tránh thai
Đặt vòng tránh thai hay dụng cụ tử cung là một dụng cụ nhỏ hình chữ T được đặt vào trong lòng tử cung với mục đích ngăn không cho trứng và tinh trùng gặp nhau. Dùng vòng tránh thai cũng là biện pháp tránh thai lâu dài dành cho phụ nữ sau sinh, tác dụng từ 5 - 10 năm.
Bác sĩ sẽ thực hiện một thủ thuật nhỏ để đặt vòng tránh thai này vào tử cung. Nhưng lưu ý phụ nữ sau khi sinh thường muốn sử dụng biện pháp tránh thai này cần chờ khoảng 4-6 tuần để tử cung hồi phục trở lại, chưa quan hệ tình dục sau sinh có thể đặt vòng hoặc đặt ngay khi kinh nguyệt xuất hiện trở lại.
Như vậy, các biện pháp tránh thai sau sinh rất đa dạng, có ưu nhược điểm và khả năng tránh thai khác nhau. Tùy vào mong muốn tránh thai tạm thời hay trong nhiều năm thì các mẹ hãy cân nhắc lựa chọn phương pháp thích hợp. Chủ động tránh thai là cần thiết để thực hiện kế hoạch hóa gia đình cũng như đảm bảo sức khỏe của mẹ cho thai kỳ mới khỏe mạnh.