Ngộ độc thực phẩm ở trẻ: Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cha mẹ cần biết

1. Ngộ độc thực phẩm ở trẻ nhỏ là gì?

Ngộ độc thực phẩm ở trẻ là tình trạng cơ thể phản ứng tiêu cực khi tiêu thụ thực phẩm bị nhiễm vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc chất độc hại. Đây là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, có thể gây mất nước, rối loạn tiêu hóa, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng nếu không xử lý kịp thời.

2. Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm ở trẻ

Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ bị ảnh hưởng bởi thực phẩm kém an toàn. Một số nguyên nhân phổ biến gây ngộ độc thực phẩm ở trẻ gồm:

• Thực phẩm bị nhiễm khuẩn như vi khuẩn Salmonella, E. coli, Listeria.
• Thức ăn ôi thiu, không bảo quản đúng cách.
• Chế biến thực phẩm không hợp vệ sinh, chưa nấu chín kỹ.
• Nước uống bị nhiễm khuẩn.
• Dị ứng hoặc nhạy cảm với một số loại thực phẩm.

3. Dấu hiệu trẻ bị ngộ độc thực phẩm

Triệu chứng ngộ độc thực phẩm thường xuất hiện sau vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn thực phẩm bị nhiễm độc. Các dấu hiệu phổ biến gồm:

🛑 Triệu chứng tiêu hóa

✔️ Buồn nôn, nôn nhiều lần.
✔️ Đau bụng quặn từng cơn.
✔️ Tiêu chảy, phân có thể lỏng hoặc lẫn máu.

🛑 Dấu hiệu toàn thân

✔️ Sốt cao trên 38°C hoặc không sốt.
✔️ Mệt mỏi, quấy khóc, lừ đừ.
✔️ Khô miệng, môi nứt nẻ, mắt trũng sâu do mất nước.
✔️ Nước tiểu ít, màu sẫm.
✔️ Nhịp tim nhanh, thở gấp.

⏳ Lưu ý: Ở trẻ dưới 5 tuổi, tình trạng mất nước có thể diễn ra rất nhanh, dễ dẫn đến sốc nhiễm khuẩn nếu không được cấp cứu kịp thời.

4. Cách xử lý khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm tại nhà

Khi trẻ có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm, cha mẹ cần xử lý nhanh chóng bằng các bước sau:

✅ Ngưng ngay thực phẩm nghi ngờ gây ngộ độc

Không tiếp tục cho trẻ ăn uống loại thực phẩm hoặc nước uống nghi ngờ gây ngộ độc.

✅ Bù nước và điện giải

• Cho trẻ uống Oresol đúng liều lượng hoặc nước lọc từng chút một để tránh mất nước.
• Không dùng nước ngọt có ga, nước đá.

✅ Không tự gây nôn

• Nếu trẻ tự nôn, cần để trẻ nghiêng người để tránh sặc vào phổi.
• Trẻ dưới 1 tuổi tuyệt đối không tự gây nôn tại nhà.

✅ Hạ sốt đúng cách

• Nếu trẻ sốt trên 38,5°C, có thể dùng Paracetamol (10 – 15 mg/kg/lần), mỗi lần cách nhau 4 – 6 giờ.
• Chườm ấm trán, nách, bẹn để hỗ trợ hạ sốt.

✅ Giữ lại mẫu thực phẩm, chất nôn, phân của trẻ

Điều này giúp bác sĩ dễ dàng xác định nguyên nhân gây ngộ độc.

5. Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?

🚨 Cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu có các dấu hiệu sau:

• Nôn nhiều hơn 5 lần hoặc kéo dài trên 12 giờ.
• Tiêu chảy nhiều lần, phân có máu.
• Sốt cao không hạ.
• Mệt lả, mất nước nặng (môi khô, mắt trũng, ít tiểu).
• Khó thở, nhịp tim nhanh, co giật.

👉 Đặc biệt, trẻ có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh lý nền như suy giảm miễn dịch, bệnh thận, hồng cầu hình liềm cần được cấp cứu ngay lập tức.

6. Cách phòng tránh ngộ độc thực phẩm ở trẻ

🚀 Cha mẹ có thể chủ động phòng ngừa ngộ độc thực phẩm bằng cách:

• Rửa tay sạch với xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Chọn thực phẩm tươi sống, có nguồn gốc rõ ràng.
• Nấu chín kỹ thực phẩm, tránh ăn đồ sống hoặc tái.
• Không để thực phẩm chín tiếp xúc với thực phẩm sống.
• Bảo quản thực phẩm đúng cách, không sử dụng thực phẩm hết hạn.

7. Chế độ dinh dưỡng cho trẻ sau ngộ độc thực phẩm

Sau khi trẻ hồi phục, cha mẹ nên:
✔️ Cho trẻ ăn thức ăn loãng, dễ tiêu như cháo, súp.
✔️ Bổ sung sữa chua, rau xanh, trái cây như chuối, táo để hỗ trợ tiêu hóa.
✔️ Tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng.
✔️ Đảm bảo trẻ nghỉ ngơi đầy đủ để hồi phục nhanh chóng.

Kết luận

Ngộ độc thực phẩm ở trẻ nhỏ là một tình trạng nguy hiểm nhưng có thể phòng tránh nếu cha mẹ cẩn trọng trong việc lựa chọn và chế biến thực phẩm. Khi trẻ có dấu hiệu ngộ độc, hãy sơ cứu kịp thời và đưa trẻ đến bệnh viện nếu có dấu hiệu nặng.

💡 Đừng quên! Lựa chọn thực phẩm sạch, bảo quản đúng cách và giữ vệ sinh an toàn thực phẩm là chìa khóa bảo vệ sức khỏe cho bé yêu!