Những người làm mẹ lần đầu hẳn không có nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh và nuôi con. Học cách chăm sóc bé nghĩa là mẹ cần phải học từ cách bé trẻ, cho bé bú, tắm cho trẻ sơ sinh đến cách thay tã, ru bé ngủ... Từ những điều nhỏ nhất đến các vấn đề lớn như trẻ ốm, trẻ quấy khóc...
Dưới đây là tất tần tật những kiến thức cơ bản về cách chăm sóc trẻ sơ sinh từ a đến z đúng cách và khoa học nhất mẹ có thể tham khảo và thực hiện ngay nhé.
- Cách bế trẻ sơ sinh đúng cách
Trẻ sơ sinh ở những tháng đầu tiên vẫn còn non nớt nên cần cách chăm sóc cần thân và chu đáo. Bế trẻ sơ sinh lần đầu tiên chắc hẳn mẹ sẽ có chút lúng túng không biết phải làm cách nào. Nhưng cũng đừng quá lo lắng, trẻ sơ sinh còn rất nhỏ nên mẹ cần quấn trong chăn ủ và bế ở tư thế ẵm ngửa là được. Tuy nhiên có nhiều bé thích ở các tư thế khác như bế cắp nách hoặc bế dọc cách tay, ở những tháng tiếp theo bé sẽ thích bế vác vai nữa đó.
Khi bạn đang chuẩn bị bế bé bạn cần lên tiếng để cho bé cảm nhận là bạn đang sắp bế rồi dó. Nhìn bé và trò truyện cùng con nhẹ nhàng luồn hai tay bạn xuống dưới vai gáy, mông bé để nhấc bé dễ dàng. Đừng làm bé bị bất ngờ khi chuyền sang tay người khác hoặc bị nhấc lên một cách đột ngột. Bé sẽ hoảng sợ và khóc đó.
- Cách chăm sóc trẻ sơ sinh khi cho trẻ bú
Trẻ sơ sinh cần được ăn ngay sau khi mới sinh, nên mẹ có thể cho bé bú sớm nhất có thể. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nên duy trì cho trẻ được bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời. Nhờ sữa mẹ bé sẽ dễ tiêu hoa, không gây dị ứng và nhiều sức đề kháng để chống lại các tác nhân gây bệnh thường gặp.
Nhiều mẹ sinh mổ hoặc vừa mới sinh sữa chưa về ngay hãy chuẩn bị sẵn sữa công thức uy tín để cho bé bú. Bé sẽ bú mỗi 1 – 2 giờ/lần trong vài tuần đầu mới sinh, mỗi cữ bú kéo dài khoảng 15 – 30 phút tùy vào lượng sữa mẹ, nhu cầu bú của bé… Khi đói, bé yêu sẽ có các dấu hiệu như khóc, ngọ nguậy không yên, tém miệng liên tục…
Nếu đã đến cữ bú mà bé yêu đang ngủ, bạn không nên đánh thức bé. Trẻ sơ sinh cần ngủ khoảng 16 – 18 giờ/ngày, mỗi giấc ngủ kéo dài từ 1 – 3 giờ, bạn cho bé bú bù lại ngay sau khi bé tỉnh giấc. Song nếu con đã ngủ quá 4 giờ, bạn nên đánh thức bé dậy và cho bé bú. Khi cho bé bú, bạn hãy trò chuyện, nựng nịu bé, đừng để bé ngủ khi mới chỉ bú mẹ được một chút.
- Cách đặt trẻ sơ sinh ngủ ngon dễ vào giấc
Nên để phòng ngủ cho cả mẹ và bé sau sinh ở nơi sạch sẽ thoáng mát và yên tĩnh. Cần duy trì nhiệt độ trong phòng ở mức khoảng 28 độ C. Vào mùa đông nên sử dụng máy sưởi (lưu ý không chọn loại đốt cháy oxy), mùa hè có thể sử dụng điều hòa nhưng không nên để nhiệt độ phòng quá thấp vì có thể khiến bé bị cảm lạnh dù đã được quấn khăn và đắp chăn đầy đủ.
Ăn no ngủ kỹ là điều mà cha mẹ nào cũng mong muốn khi nuôi con. Trẻ sơ sinh chỉ có thể ngủ ngon khi được bú no và cơ thể sạch sẽ. Hãy đặt bé ngủ trên giường, đệm thay vì cả ngày ôm ấp bé trong vòng tay mẹ nhé. Mẹ có thể massage nhẹ nhàng cho bé trước khi bé ngủ. Và có thể cho bé nằm nôi và đung đưa nhẹ, hát ru khe khẽ hoặc mở nhạc êm dịu để bé dễ ngủ hơn.
Nên đặt bé nằm nghiêng hoặc nằm ngửa, tránh cho trẻ nằm sấp vì ở tư thế này có nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Thêm một lưu ý nhỏ nhưng rất quan trọng là bạn không nên để quá nhiều gối, thú nhồi bông… xung quanh trẻ.
- Cách chăm sóc trẻ sơ sinh đúng khi vệ sinh, tắm rửa cho trẻ
- Cách thay tã cho trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ nên tè rất nhiều lần trong ngày, mẹ có thể sử dụng loại miếng lót sơ sinh hoặc tã giấy cho trẻ. Khí bé được vài tháng tuổi mẹ có thể chuyển sang dòng tã vải để tiết kiệm chi phí.
Nên chọn loại tã có kích thước phù hợp với cân nặng của em bé, bỉm có thương hiệu uy tín. Chọn dòng tã vải cần chọn loại có chất liệu cotton mềm, thấm nước tốt.
Nếu bé tè mẹ có thể để khoảng 2-3 tiếng mới thay cho con, nhưng nếu bé ị thì phải thay và vệ sinh bằng nước ấm ngay cho bé.
- Tắm cho trẻ sơ sinh - những điều mẹ cần biết
Lần đầu làm mẹ chắc hẳn vẫn còn rất bỡ ngỡ khi tắm cho bé, lúc này các gia đình thường có sự giúp đỡ của bà hoặc cô bác xung quanh. Tuy nhiên sau đó mẹ vẫn phải tắm bé, nên hãy xem ngay cách tắm bé được goodmama hướng dẫn chi tiết tại đây nhé.
- Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh
Cuống rốn của trẻ sơ sinh là một vết thương hở, nếu không được chăm sóc đúng cách sẽ rất dễ bị nhiễm trùng.
Việc chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh cần phải được làm hằng ngày và vệ sinh theo các bước sau:
+ Trước khi chăm sóc rốn cho trẻ, mẹ cần rửa tay thật sạch, sát trùng tay bằng cồn 90°.
+ Nhẹ nhàng tháo băng rốn và gạc rốn của bé ra.
+ Quan sát mặt cắt rốn và vùng quanh rốn xem rốn có bị viêm đỏ, có mủ, chảy dịch vàng, chảy máu, có mùi hôi hay có bất kỳ bất thường nào khác không.
+ Lau rốn bằng bông gòn với nước chín vô trùng, sau đó thấm khô vùng cuống rốn và chân rốn.
+ Sát trùng vùng da quanh rốn bằng nước muối sinh lý.
+ Có thể để hở rốn hoặc chỉ cần che rốn bằng một lớp gạc mỏng vô trùng.
+ Quấn tã vùng dưới rốn, tránh để phân, nước tiểu hay bất kỳ thứ gì vấy bẩn vùng rốn.
- Cách chăm sóc da cho trẻ sơ sinh
Làn da trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương nên cần được chăm sóc cẩn thận. Khi tắm bé mẹ nên để nhiệt độ nước phù hợp. Chọn mua quần áo chất liệu mềm mại co giãn. Mẹ cũng nên chọn loại nước giặt và xà phòng dành riêng cho trẻ em để giặt đồ cho bé, nhất là khăn sữa.
Luôn giữ cho da bé có độ ẩm thích hợp: Khí hậu khô hanh hoặc tắm rửa nhiều quá có thể khiến da bé mất nước. Bạn nên thoa kem dưỡng da ở những vùng da khô hay bong tróc cho bé. Song việc không thay tã thường xuyên (kể cả tã vải, tã giấy) và môi trường nóng ẩm có thể khiến da bé bị nhiễm trùng, nhiễm nấm. Mỗi khi thay tã cho bé, bạn cần rửa sạch vùng mang tã với chất làm sạch nhẹ dịu và lau khô cho bé.
Ngoài ra, bạn nên cho trẻ tắm nắng hàng ngày để con có đủ lượng canxi cần thiết cho quá trình phát triển. Phơi nắng cho trẻ sơ sinh còn là cơ hội cho bé tiếp xúc với thế giới bên ngoài, nâng cao sức đề kháng, tránh tình trạng vàng da rất phổ biến ở trẻ sơ sinh.
“Mang nặng đẻ đau” là một việc cực kỳ khó khăn thì việc chăm sóc trẻ sơ sinh càng khó hơn vạn lần, đặc biệt với những người lần đầu làm mẹ. Goodmama chia sẻ một số kiến thức để giúp mẹ dễ dàng hơn trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh cũng như hiểu thêm về tâm lý của trẻ.